1 Μαρτίου 2009

Mάρτης Μάρτης..μίλησε!

ΜΑΡΤΙΟΣ / ΜΑΡΤΗΣ
Νονά του Μάρτη είναι η χαριτωμένη Άνοιξη.
Τον βάφτισε μαζί με τα πρώτα χελιδόνια και κέρασε τους
προσκεκλημένους παγωτό από το τελευταίο χιόνι των βουνών
με αγριόμελο και τροπικά φρούτα.
Το τρίτο και το πιο παράξενο παιδί της μητέρας Φύσης.
Μια γελάει και μια κλαίει.
Ο Μάρτης μόλις μεγάλωσε άρχισε να τρέχει πάνω στις κορυφές των
βουνών, στους κάμπους και στα λιβάδια.
Ο ήλιος από τον ουρανό τον ακολουθούσε και έπαιζε μαζί του.
Από το πολύ το τρέξιμο και το παιχνίδι, ίδρωνε και τότε, κάνοντας αέρα
για να δροσιστεί, φώναζε:
Ούφ! Ζεσταίνομαι!
Ο ήλιος ακούγοντας τη γκρίνια του έφευγε τρέχοντας.
Τότε ερχόταν ο βοριάς να τον δροσίσει,ερχονταν και τα συννεφάκια
κι η βροχή που δρόσιζαν το Μάρτη.
Ο Μάρτης για μια δυο ώρες ήταν ευχαριστημένος.
Αλλά μετά από λίγο άρχιζε να κρυώνει.
- Αχ κρυώνω! Αχ παγώνω! Φώναζε κλαίγοντας.
Ήλιε μου, έλα, Ήλιε μου, να με ζεστάνεις!
Και πάλι έτρεχε ο ήλιος κοντά του.
Τέλος πάντων αυτός ο Μάρτης δεν ξέρει τι θέλει και τι γυρεύεi!
Φώναζαν νευριασμένα μερικά χελιδόνια, που εκείνη την ώρα πετούσαν και γυρνούσαν
πάλι πίσω από τις μακρινές χώρες που είχαν πάει για να ξεχειμωνιάσουν.
Η Νονά του η Κυρά Άνοιξη, βλέποντας που ζέσταινε τη γύρω φύση,
έφτιαξε για τον βαφτισιμιό της ένα μαρτάκι.
Πήρε δύο κλωστές από το Ουράνιο
Τόξο, μια άσπρη και μια κόκκινη, τις έστριψε μεταξύ τους, τις έκανε μια και τις
φόρεσε σαν σφιχτό βραχιόλι στο χεράκι του Μάρτη.

ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:

«ΜΕΡΟΜΗΝΙΑ». Οι πρώτες μέρες του Μάρτη. Μέρες δηλ. που από τις καιρικές συνθήκες τους μπορούν να γίνουν σχετικές προγνώσεις για όλο το χρόνο.

«ΜΆΡΤΗΣ» Πανελλήνιο έθιμο της πρωτομαρτιάς. Είναι η συνήθεια να δένουν οι μητέρες στο χέρι ή στο πόδι των παιδιών τον λεγόμενο «Μάρτη», κορδόνι από λευκό και κόκκινο νήμα, για να τα προφυλάξουν από τις ακτίνες του μαρτιάτικου ήλιου, οι οποίες θεωρούνται πολύ επικίνδυνες. Για ν' αποτρέψουν την επίδραση του ήλιου έδεναν στον καρπό του χεριού ή και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού τον «μάρτη», δηλαδή μια λινή κλωστή, άσπρη και κόκκινη ή και χρυσή, στριμμένη, αφού πριν την κρέμαγαν σε κλώνους τριανταφυλλιάς και την εκθέσουν τη νύχτα στα άστρα. Τον «μάρτη» τον φορούσαν ως την Ανάσταση. Τότε τον έβγαζαν και τον έδεναν στην τριανταφυλλιά, για να πάρουν το χρώμα της. Αλλού τα παιδιά κρατούν τον «μάρτη» μέχρι να
πρωτοδούν χελιδόνι ή πελαργό.
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:
«Μάρτης γδάρτης και παλιός παλουκοκαύτης».
«Το Μάρτη ξύλα φύλαγε, μη κάψεις τα παλούκια».
«Από Μάρτη καλοκαίρι και από Αύγουστο χειμώνα».
«Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε».
«Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και 5 μήνες δεν ξεβάφει».
«Οπόχει κόρη ακριβή το Μάρτη ο ήλιος μη τη δει».
«Ο ήλιος του Μαρτιού τρυπά το κέρατο βοδιού».
«Μάρτη χιόνι βούτυρο και σαν παγώσει μάρμαρο».
«Ο Μάρτης μία κλαίει και μια γελά».
«Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές, παρά Μάρτης στις αυλές».

«ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΓΡΙΑΣ». Λέγονται οι τελευταίες μέρες του Μάρτη. Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν μια γριά που θέλησε να κοροϊδέψει τον Μάρτιο, νομίζοντας ότι γλίτωσε αρνιά και κατσίκια από το κρύο και το χιόνι.

Μια φορά κι ένα καιρό
σε πανύψηλο βουνό
μια περήφανη γριά
έβοσκε τριάντα αρνιά.
Το Μάρτη κοροϊδεύει.
Και τ' αρνάκια της χαϊδεύει.
«Μάρτη» γδάρτη και κακέ παλουκοκαύτη
τ' αρνιά μου ξεχειμώνιασα
και καθόλου δεν σε λόγιασα».
Ο Μάρτης βιαστικά
Τον Φλεβάρη ικετεύει
και του λέγει σιγανά
«Η γριά κοροϊδεύει!
Σε παρακαλώ πολύ,
Δάνεισέ μου δυό μερούλες
να σκορπίσω στη στιγμή
χιόνια σ' όλες τις ραχούλες,
να παγώσω τη γριά
και όλα της τ' αρνιά.
Ο Φλεβάρης ο κουτός
δυο μερούλες του δανείζει,
κι απόμεινε «Κουτσός»
στους δρόμους να γυρίζει.
«Κουτσοφλέβαρο» τόνε φωνάζουν
την καρδούλα του σπαράζουν

πηγή ποιήματος:http://www.pi-schools.gr

22 σχόλια :

  1. Ανώνυμος1/3/09, 1:42 μ.μ.

    Καλό Μάρτη...

    Φιλί Μαρτιάτικο... υπέροχο το τραγουδάκι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τι ωραίο και ευχάριστο ανάγνωσμα! Και με πόσες πληροφορίες! Καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Κατάφερα να μπω με το mozila αλλά από ήχο γιοκ !
    Θα αρκεστώ σ'αυτά που διάβασα και ήταν όλα φανταστικά !!!
    Άν και λίγο-πολύ γνωστά......χαχαχαχα....
    Καλό μήνα λουλουδάκι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πραγματικά ανοιξιάτικο και ανάλαφρο ανάγνωσμα...μου χρειαζόταν κάτι τέτοιο Αστρολουλουδένια..
    Καλό μήνα και καλή Σαρακοστή..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος1/3/09, 9:38 μ.μ.

    Πολύ όμορφο λαογραφικό αφιέρωμα στον Μάρτη λουλουδάκι του βουνού.
    Η Άνοιξη σου ταιριάζει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Επίσης Οδοιπόρε μου..

    Τα κατάφερες τελικά..και δικό μου φιλί :)

    Nαι,είναι πολύ όμορφο,απο το καλαντάρι του Θαλασσινού!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Σ'ευχαριστώ Ανεμε..καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. καλο μηνα.ανοιξη,οτι και να κανη ο μαρτης ηρθε ...η ζωη στην πλαση...ωραια η αναρτηση σου..και θυμομαστε και μαθενουμε....
    και να συπληρωσω ..στους ρωμαιους ηταν 1 μηνας του χρονου..και ηταν απο το θεο αρη....
    σημερα εμαθα οτι στο χερι την κλωστη την βαζουν το μαρτη ..νομιζα οτι την εβαζαν το μαιο...να εισαι καλα ..
    λουλουδι των παγων....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δεν ξέρω τι συμβαίνει ποιητά μου..αν και εγω δεν είχα καν΄να πρόβλημα,εκανα κάποιες ρυθμίσεις σήμερα..τι να πω!

    Ε ναι,λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε τα ήθη και έθιμα του λαού μας..:)

    καλό μήνα φίλε μου!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Να είσαι καλά θησαυρένια μου..χαίρομαι που σε χαλάρωσε ο..Μάρτης μου!

    Καλό μήνα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Σ'ευχαριστώ..ναι,πράγματι μου ταιριάζει Πανδώρα..η Ανοιξη και το Φθινόπωρο είναι οι εποχές μου!

    Και που να ανθίσουν και τα λουλούδια,αυτα στους αγρούς..τρελαίνομαι!! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ετσι ακριβώς Γηγόρη..πόσο γδάρτης πιά?
    Εκανες πολύ καλά που με
    συμπλήρωσες :)

    Το βραχιολάκι το φοράμε τον Μάρτη και το βγάζουμε με το πρώτο χελιδόνι
    εμείς εδώ..είναι το βραχιολάκι του Μάρτη.

    Κι εσύ να είσαι καλά Γρηγόρη..και καλό μας μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Kαλό μήνα κι απο κοντά,πολύ καλή και ενημερωτική η ανάρτησή σου για τον Μάρτιο,η λαογραφία μας είναι πλούσια.
    Φιλιά πολλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Χαίρομαι που είμαι γεννημένη μέσα σε αυτό τον όμορφο και τσαχπίνη μήνα...
    Καλό μας μήνα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Kαλό μήνα Νάντια..πολύ πλούσια θα έλεγα! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Πως να μη χαίρεσαι?
    Πολύ καλός ο μήνας σου,σημαντική και η μέρα σου κοριτσάκι!

    Φιλί γλυκό ***

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. πάντα με την παράδοση και τον πολιτισμό μπράβο σου για τις αναρτήσεις σου
    καλή σου νύχτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Καλημέρα Γιάννη..
    Σ'ευχαριστώ..αν για κάτι μπορούμε να είμαστε περήφανοι οι Έλληνες,είναι ο πολιτισμός μας,και απο παραδόσεις..μεγάλος ο πλούτος μας, και είναι κρίμα, που τα νεότερα παιδιά δεν γνωρίζουν πολλές απ'αυτες..

    Καλό μήνα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Όμορφος ο Μάρτης σου τρυφερό μου
    edelweiss... δεν πρόλαβα να σου γράψω

    Ας ευχηθούμε σε μία ολοκληρωτική
    Άνοιξη... μεταφορικά και κυριολεκτικά

    Πολλά μαργαριταρένια φιλιά, καλό μήνα :) ***

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Μάλλον με συνεπήρε η Άνοιξη γιατί το διάβασα τόσες φορές και νόμιζα ότι είχα αφήσει σχόλιο... :)

    Νιώθεις άλλος άνθρωπος αυτή την εποχή και μόνο που βλέπεις τη φύση να αναγεννιέται...

    Η πιο μαγική εποχή του χρόνου...

    Καλό μήνα, έστω και καθυστερημένα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Όμορφος και..τσαχπίνης!!

    Ας ευχηθούμε..την έχουμε ανάγκη αυτη την άνοιξη λουλουδένια..

    Καλό μήνα..μαργαριταρένια και τα δικά μου φιλιά! ****

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Όμορφη η Άνοιξη,Naxion και συνεπαίρνει πολλούς με τον ερχομό της..μην σε αγχώνουν τα σχόλια,ξέρεις πόσα κείμενα υπέροχα έχω διαβάσει..και δεν έχω αφήσει σχόλιο?
    Κάποιες φορές φταίει ο χρόνος,κάποιες άλλες το αφήνω για αργότερα..και μετά ξεχνιέμαι. :)

    Kαλό μας μήνα λοιπόν! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Κι είμαστε ακόμα ζωντανοί…
στη σκηνή,
σαν ροκ συγκρότημα…κι αν μας αντέξει το σκοινί…θα φανεί στο χειροκρότημα.