ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ - TO ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

Το τροπάριο της Κασσιανής δεσπόζει στην ακολουθία της Μ. Τρίτης.

"Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή,... μυροφόρου αναλαβούσα τάξιν, οδυρομένη μύρα σοι προ του ενταφιασμού κομίζει". Μια γυναίκα αμαρτωλή, καταλαβαίνοντας την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, αναλαμβάνει το ρόλο της Μυροφόρου, και φέρνει στο Χριστό μύρα, πριν από τον ενταφιασμό Του. Με μια συγκλονιστική χειρονομία αγάπης, σιωπηλή, αλείφει με μύρο τα πόδια του Κυρίου, και τα σκουπίζει με τα δάκρυα και τα μαλλιά της, δείχνοντας μ' αυτό τον τρόπο την έμπρακτη μετάνοιά της, την οποία ο Κύριος κάνει αποδεκτή!

Μυροφόρος η πόρνη γυναίκα, στην ψυχή της οποίας παρέμεινε η ευαισθησία και η συναίσθηση της αμαρτωλότητας




Ο Νυμφίος και η πόρνη
Στην αποψινή ακολουθία κυριαρχεί το τροπάριο της Κασσιανής, που αναφέρεται στην αμαρτωλή γυναίκα που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού, λίγο πριν από το Πάθος. Το γεγονός αυτό τότε παρερμηνεύτηκε από τους φαρισαίους αλλά και από τους μαθητές του Χριστού. Πως είναι δυνατόν ο διδάσκαλος να ανέχεται την παρουσία μιας πόρνης στο δείπνο; Πως αδιαφορεί για τους φτωχούς κι επιτρέπει να σπαταλιέται το πολύτιμο μύρο;

Η ακολουθία που τελείται κάθε βράδυ, από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι σήμερα, ονομάζεται "Ακολουθία του Νυμφίου". Ο Χριστός, σύμφωνα με μια παραβολή, είναι ο Νυμφίος της Εκκλησίας κι εμείς οι προσκεκλημένοι που Τον περιμένουμε "εν τω μέσω της νυκτός" να έλθει. Μέσα από την παραβολή αυτή τονίζεται η πνευματική ετοιμότητα που πρέπει να μας διέπει, ώστε ανύστακτοι, με αναμμένες λαμπάδες και με ένδυμα κατάλληλο να αξιωθούμε να εισέλθουμε στους γάμους και να γίνουμε κοινωνοί της χαράς της Αναστάσεως.

Η παρουσία της πόρνης σ' ετούτο το σκηνικό μοιάζει εντελώς αταίριαστη. Τι σχέση μπορεί να έχει η αμαρτωλή με τις παρθένες που περιμένουν το Νυμφίο; Η στάση του Ιησού μέσα από αυτή την φαινομενική αντίθεση μας δίνει και την λύση του προβληματισμού. Σημασία δεν έχει το εξωτερικό σχήμα αλλά η καρδιά του ανθρώπου, η πνευματική του κατάσταση. Αυτό το νόημα άλλωστε είχαν και οι χθεσινές επικρίσεις κατά των φαρισαίων.

Στο δείπνο λοιπόν οι "καθώς πρέπει" κατακρίνουν την αμαρτωλή, έχοντας ως δεδομένο την δική τους, όπως νομίζουν, ανωτερότητα. Από το στόμα της δεν βγαίνει λόγος, από τα μάτια της όμως αναβλύζουν δάκρυα μετανοίας, την οποία ο καρδιογνώστης Κύριος γνωρίζει. Με την κίνησή της αυτή εκζητεί το έλεος του Θεού και λαμβάνει την συγχώρηση. Γιατί μέσα στην πτώση που βρέθηκε, κατόρθωσε να ανακαλύψει την αληθινή αγάπη που τόσο καιρό ο Χριστός διδάσκει. Αγάπη που οι συνδαιτυμόνες Του δεν έχουν κατανοήσει, γιατί δεν έχουν μάθει να συγχωρούν, δεν έχουν μάθει να συμπαθούν τον αμαρτωλό και να του απλώνουν χείρα βοηθείας.

Στους μαθητές, που φείδονται το μύρο που σπαταλήθηκε, αποκαλύπτει όσα θα επακολουθήσουν, ότι σύντομα θα πεθάνει και θα ταφεί: "βαλούσα γαρ αύτη το μύρον τούτο επί του σώματός μου, προς το ενταφιάσαι με εποίησεν". Το μύρο που δεν θα μπορέσουν οι μυροφόρες να Τον αλείψουν, Του το προσφέρει προκαταβολικά ετούτη η γυναίκα. Έμμεσα τους διδάσκει πόσο σημαντική είναι η μετάνοια, αφού μπορεί να παρακάμπτει κάθε εμπόδιο, να καθιστά την αμαρτωλή πιο άξια από τις παρθένες που αναμένουν τον Νυμφίο και να υποδέχεται τον Ληστή στον Παράδεισο!

Η Εκκλησία μας καλεί όλους σε μετάνοια, τούτη την οριακή στιγμή πριν από την εκούσια θυσία του Χριστού και την Ανάστασή Του. Το σημερινό παράδειγμα μας παρακινεί να βγούμε από την πνευματική αδράνεια, μας υπενθυμίζει ότι ποτέ δεν είναι αργά, ότι πάντα υπάρχει καιρός, αρκεί εμείς να το θελήσουμε.

Στο πνευματικό δείπνο της Αναστάσεως που εγγίζει θα κληθούμε όλοι να παρακαθήσουμε. Αν θεωρούμε τους εαυτούς μας αξίους, έτοιμους, με κατάλληλο ένδυμα, ας μην μιμηθούμε τους "καθώς πρέπει" ιουδαίους του αποψινού δείπνου. Κι αν αισθανόμαστε πως είμαστε ανάξιοι, αν νιώθουμε βαρύ το βάρος της αμαρτωλότητάς μας, ας μετανοήσουμε όπως η αμαρτωλή γυναίκα, κι ας απευθυνθούμε μαζί μ' αυτή στον Χριστο: "Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους τις εξιχνιάσει, ψυχοσώστα σωτήρ μου; Μη με την σην δούλην παρίδης, ο αμέτρητον έχων το έλε